Rozróżnia się chemiczne czyszczenie urządzeń ciepłowniczych i klimatyzacyjnych:
- przed włączeniem ich do eksploatacji
- po określonym okresie eksploatacji (podczas przerwy w pracy)
- w trakcie eksploatacji
Przebieg czyszczenia urządzeń ciepłowniczych
W każdym z wymienionych przypadków technologia czyszczenia jest inna. W pierwszym przypadku chodzi o usunięcie z wewnętrznych powierzchni elementów metalowych wszelkich pozostałości po procesie metalurgicznym oraz zanieczyszczeń powstałych w trakcie montażu. Są to głównie: zendra walcownicza, rdza, piasek, ziemia formierska, oleje, smary, pozostałości po spawaniu. Nieusunięte w odpowiednim czasie powodują one poważne zaburzenia podczas eksploatacji, a mianowicie: zanieczyszczenia wody obiegowej, nierównomierny rozpływ czynnika grzejnego, niedomykanie zaworów, zatykanie przewodów o najmniejszych średnicach, stymulowanie korozji wżerowej i powstawania osadów. W pozostałych dwu przypadkach płukanie chemiczne ma na celu oczyszczenie powierzchni z zanieczyszczeń wytworzonych w czasie eksploatacji, tzn. z kamienia kotłowego i produktów korozji, łatwo powstających przy okresowym nawet niedotrzymaniu warunków prawidłowego uzdatniania wody. Takie czyszczenie konieczne jest także po dłuższej przerwie w pracy urządzeń, przy braku odpowiedniej ich konserwacji. Czyszczenie chemiczne można prowadzić oddzielnie dla poszczególnych urządzeń (kotłów, zbiorników, wymienników ciepła, skraplaczy, wież chłodniczych itp.) albo dla całego układu. Decyduje o tym stopień zanieczyszczenia elementów, skład osadu i pojemność wodna urządzenia. Płukanie jest zawsze uzasadnione technicznie i ekonomicznie w przypadku nowych urządzeń i po dłuższych przerwach w pracy. Słuszność tej zasady nie jest w pełni doceniana przez użytkowników.
Natomiast chemiczne czyszczenie po określonym okresie eksploatacji powinno być prowadzone zawsze po stwierdzeniu:
- przepalenia nawet pojedynczych rur w kotle, co może być spowodowane niewielką ilością twardego osadu, ok. 50 g/m2 (co odpowiada grubości 0,025 mm ! )
- istnienia osadu w wycinkach rur grożącego przepaleniem kotła
- osadu w ilościach większych niż 300 g/m2 (co odpowiada grubości ok. 1 mm !)
- chropowatego i porowatego osadu w przewodach rozprowadzających gorącą wodę
- wyraźnego obniżenia efektu chłodzenia wody w urządzeniach klimatyzacyjnych
Przeprowadzone w odpowiednim momencie czyszczenie chemiczne zabezpiecza przed całkowitym zniszczeniem urządzeń i umożliwia dalszą ich prawidłową eksploatację, bez potrzeby wymiany na nowe.